Ogorzelec we wspomnieniach wysiedlonych Niemców

Ogorzelec na wschodzie Karkonoszy, 600-800 m n.p.m.
Ogorzelec (Dittersbach städt.) leży na południowych zboczach Rudaw Janowickich (Landeshutter Kamm) w wysokogórskiej dolinie, przez którą przepływa rześko szemrzący, pełen pstrąga Świdnik (Schweinlichbach). Zalesione wzniesienia podchodzą zwarcie do samego skraju wioski.

W XIV w. [okoliczne – red.] lasy dawały węglarzom [kurzakom – red.] kowarskich kopalń żelaza pierwsze możliwości osadnictwa. Ogorzelec jako polityczna parafia należał już w 1645 roku do hrabiowskich panów Czernisch [von Tschernin – red.] z Nowego Dworu w Kowarach¹. Później posiadłość wraz z majątkiem leśnym kupiło miasto Kowary. Wskutek tego dotychczasowe urzędowe oznaczenie Ogorzelca jako „na Przełęczy” („am Paβ”) zastąpiono określeniem „miejski” („städt.”) dla odróżnienia go od należącej do krzeszowskiego klasztoru wioski o tej samej nazwie [chodzi tu o Jurkowice koło Lubawki – red.]. Dzisiaj nasza wieś nie ma w ogóle związku z miastem Kowary. W okresie wojen za panowania Fryderyka II Ogorzelec znajdował się w centrum wojennych działań. Historyczne miejsca wspominają tego wielkiego króla, który w 1742 roku ofiarował wiosce szkołę.

Ochronę przed wiatrem oraz wyjątkowy klimat zawdzięcza Ogorzelec pasmom górskim, które go otaczają: Grzbietowi Lasockiemu (Kolbenkamm) z jego przedgórzem oraz Rudawom Janowickim. Wzniesienia od 700 do 950 m to: Zielona Skała (Glasberg), Suszyna (Dürrberg), Pliszka (Plissenkoppe), Bednarz (Büttnerberg), Koszuta (Saalhügel)².

Pomimo, że Ogorzelec znajduje się przy dwóch trasach komunikacyjnych nie zabrały mu one wcale jego wymarzonego położenia „na końcu świata”. Chodzi tutaj o linię kolejową Kamienna Góra (Landeshut) – Kowary (Schmiedeberg) – Jelenia Góra (Hirschberg) oraz dobrze zadbaną asfaltową drogę Berlin – Görlitz – Jelenia Góra – Kamienna Góra – Wałbrzych (Waldenburg) wraz z jej pięknymi walorami krajobrazowymi. Doskonałe drogi z zacienionymi miejscami prowadzą na Przełęcz Okraj (Grenzbauden) i do źródełka Emmin Pramen (Emmaquelle), a następnie podczas wspaniałej wysokogórskiej wędrówki na Śnieżkę (Schneekoppe).

Przyjemne, urozmaicone ścieżki spacerowe, po części nie wymagające wspinaczki, zapewniają na czas wielu tygodni za każdym razem coś nowego. Zostały utworzone nowe urządzenia, ławki, łąki, na których można się wylegiwać oraz plac zabaw dla dzieci. Gospodarstwa rolne oferują smaczne górskie mleko oraz aromatyczne masło, obory znajdują się pod opieką weterynarza.

Tak samo zachwycony będzie gość w zimie, ponieważ zbocza tworzą wyśmienite tereny narciarskie. Ogorzelec jest letniskiem, [które – red.] podczas zimy bardzo dobrze nadaje się do wypróbowania sportów zimowych. Zmęczony mieszkaniec wielkiego miast znajdował tutaj odprężenie, ciszę i wzmocnienie pośród ostrego, górskiego powietrza. Pobyt korzystnie wpływał przy chorobach sercowych, lekkich zachorowaniach aparatu oddechowego, czy wypoczynku po odbytej kuracji zdrojowej.

Łatwo dostępny był tu lekarz i apteka, agencja pocztowa i połączenie telefoniczne. Bilety wycieczkowe do przekroczenia granicy były do zdobycia w Urzędzie Okręgowym (dowód osobisty ze zdjęciem). Ewangelicki i katolicki kościół znajdował się w sąsiednim Leszczyńcu (Haselbach). W przyjaznej gospodzie i domu gościnnym z pensjonatem, jak również w prywatnych mieszkaniach z dostępem do kuchni lub bez, znajdowali tu goście przytulne zakwaterowanie.

Matka, ojciec, brat i letnicy przed domem rodzinnym Felixa Krebsa, Ogorzelec – 1936 r.

Dom rodziny Krebs w 1981 r.

Ten sam dom w 2010 r.

¹ niektóre źródła podają, że Ogorzelec wraz z miejscowościami Miszkowice, Jarkowice, Podgórze, Leszczyniec Górny oraz Borówno został zakupiony w roku 1634 przez Grafa Procopa Czernina von Chudenitz.

² autor tekstu najprawdopodobniej pomylił się zaliczając Zieloną Skałę (677 m – Glasberg) oraz Suszynę (690 m – Dürrberg) do wzgórz o wysokości powyżej 700 m.


Źródło: tłumaczenie na podstawie Schlesischer Gebirgsbote. Zeitschrift der Heimatvertriebenen aus dem Osten des Riesengebirges, Nr 12/25.06.1984, Herausgeber: Edelhard Rock, 3340 Wolfenbüttel, Postfach 1468.

Facebook Comments

Zostaw odpowiedź