We wsi mieszkało wówczas:
- 6 właścicieli majątku (lub gospodarstwa) rolnego,
- 1 właściciel majątku ziemskiego,
- 2 księgowych,
- mistrz maglarni i maglarz,
- 5 handlarzy,
- właściciel fabryki,
- kierownik zakładu,
- brygadzista,
- 2 kierowników restauracji,
- murarz,
- golibroda,
- mistrz stolarstwa i 2 stolarzy,
- 2 mistrzów rzeźnych i czeladnik rzeźny,
- mistrz piekarski i piekarz,
- mistrz krawiecki,
- mistrz szewski,
- mistrz bednarski,
- mistrz kowalstwa,
- kołodziej,
- nadleśniczy,
- pomocnik dozorcy,
- 2 palaczy,
- zawiadowca stacji kolejowej,
- ekspedytor,
- rozjemca,
- strażnik kopalni,
- ogrodnik,
- właściciel furmanki,
- chałupnicy,
- tkacze,
- pracownicy fabryk i lasu,
- najemni pracownicy rolni.
W miejscowości działał pensjonat zaradnej i znanej w całej okolicy panny Liny Lange, która jednocześnie zajmowała się obsługą miejscowej Agentury Pocztowej z dostępem do telefonu (► czytaj…). Swój otwarty dla gości zarówno latem jak i zimą „Pension Lange” prowadziła w dawnym domu gościnnym przy leśniczówce. Przyjezdni mogli w ciepłe dni skorzystać z przydomowego ogrodu, a zimą ogrzać sięw dobrze wywietrzonej, nasłonecznionej izbie. Dla wielbicieli sportów zimowych stały do dyspozycji rakiety śnieżne i sanki. Chcąc zatrzymać u siebie gości zwalniała ich z opłaty klimatycznej, a w ogłoszeniach reklamowych nie szczędziła zalet prawionych na temat ówczesnego Dittersbach – Milowej długości połączone ze sobą lasy! Czyste wysokogórskie powietrze! Wyśmienite niezakurzone drogi! czy: Przecudowna cisza we wspaniałej zalesionej okolicy! – to właśnie jej hasła.
Ogłoszenie rekamowe panny Liny Lange – około 1906 r.
Dla gości i mieszkańców otworem stała nadto gospoda Paula Scholza, „Zajazd przy Kolei Karkonoskiej” („Gasthof zur Riesengebirgsbahn”), gościniec „Zum Raben” oraz schronisko „Schillerbaude” na Przełęczy Kowarskiej.
Ważną i wartą wspomnienia postacią tamtego okresu był nadleśniczy Reinhold Fröhlich, który we wsi pełnił funkcję Naczelnika Urzędu Okręgowego oraz prowadził Urząd Stanu Cywilnego. Sprawy wiejskiej społeczności gminnej reprezentowali: wlaściciel gospody Paul Scholz oraz właściciel majątku rolnego Gustav Beier. Przy nich rolę ławników pełnili:
- przewodniczący ławy: właściciel majątku rolnego August Pfeiffer,
- członkowie ławy:
- - ekspedytor Paul Rummler,
- - najemny pracownik rolny Heinrich Drescher,
- - właściciel majątku rolnego Wilhelm Kintzel,
- - najemny pracownik rolny Wilhelm Kriegel,
- - właściciel fabryki Benno Schenk,
- - nadleśniczy Reinhold Fröhlich,
- - górnik Wilhelm Finger,
- - strażnik kopalni Robert Schermann,
- - chałupnik August Bürgel.
Ewangelicka szkoła w Ogorzelcu zarządzana była przez związek, na czele którego stał wspomniany nadleśniczy Fröhlich. W skład związku wchodzili – Paul Scholz, Gustav Beier, August Pfeffer i miejscowy nauczyciel Albert Schulz. Obok niego nauczała tu również przez wiele lat pani Martha Graßme.
Posiadanie telefonu na wsi w początku XX wieku należało do wyjątków, stąd też na taki luksus mogli sobie pozwolić tylko najbogatsi. Możliwości zatelefonowania w tamtym czasie istniały dzięki Agenturze Pocztowej oraz tkalni i zakładom impregnacji. Ich pełna nazwa to ”Ogorzelecka mechaniczna tkalnia Sp. z o. o.” (Dittersbacher Mechan. Weberei G. m. b. H.) – po środku zdjęcia. Żadne z domostw nie posiadało prywatnego telefonu.
Ogorzelec (Dittersbach Städtisch) ok. 1910 r.
Pomimo, że w Ogorzelcu mieszkał zawodowy rozjemca – Wilhelm Rummler, to sporne sprawy miejscowych rozstrzygał powołany z urzędu Robert Schermann, na codzień pracujący jako strażnik kopalni. Ponadto działał jednoosobowy zarząd niedawno uruchomionej stacji kolejowej (1905 r.), którego przedstawicielem był zawiadowca Karl Preusler. Ruch pociągów osobowych jak na tamte czasy odbywał się tu często.
| Kierunek | Godziny odjazdu | |||||
| Kowary (Schmiedeberg) | 7:44 | 10:09 | 13:45 | 14:41 | 20:26 | 21:21 |
| Kamienna Góra (Landeshut) | 6:10 | 11:20 | 15:43 | 19:55 | 20:30 | 21:17 |
Stacja kolejowa Dittersbach Städtisch w rok po uruchomieniu linii – 1906 r.
Mieszkańcy mieli również możliwość przynależności do stowarzyszeń:
- Koło Śpiewacze z Harmonią – prowadzone przez maglarza Oskara Haina,
- Ochotnicza Straż Pożarna – prowadzona przez mistrza rzeźnego Gustava Greulicha,
- Stowarzyszenie Mieszkańców Wsi – prowadzone przez górnika Wilhelma Fingera.
| Nazwisko | Zawód | Nr domu |
| Adam Georg | księgowy | 27 |
| Assert Heinrich | górnik | 74 |
| Assert Julius | górnik | 93 |
| Beier Gustav | właściciel majątku rolnego | 11 |
| Berg Gustav | pracownik fabryki | 104 |
| Breit Heinrich | najemny pracownik rolny | 1 |
| Bürgel Albert | stolarz | 101 |
| Bürgel August | chałupnik | 90 |
| Bürgel August | mistrz maglarni | 60a |
| Bürgel Heinrich | górnik | 94 |
| Bürgel Wilhelm | najemny pracownik rolny | 46 |
| Büttner Herman | górnik | 25 |
| Daniel Wilhelm | górnik | 50 |
| Danisch Gustav | kierownik zakładu | 64 |
| Deuner Friedrich | handlarz | 15 |
| Dolischall Wilhelm | właściciel gospodarstwa rolnego | 41 |
| Drescher Heinrich | najemny pracownik rolny | 31 |
| Ekelt Adolf | górnik | 77 |
| Ekelt Heinrich | murarz | 99 |
| Ekelt Robert | handlarz | 61 |
| Ekelt Wilhelm | górnik | 17 |
| Ekelt Wilhelm | górnik | 71 |
| Elsner Heinrich | golibroda | 17 |
| Emmrich Ferdinand | mistrz kowalstwa | 40 |
| Engler August | górnik | 42 |
| Fellmann Georg | księgowy | 27 |
| Felsmann Paul | rolnik (gospodarz) | 59 |
| Fichtner August | górnik | 2 |
| Fichtner Eduard | górnik | 29 |
| Fichtner Fritz | górnik | 3 |
| Fichtner Julius | tkacz | 7 |
| Fichtner Wilhelm | górnik | 10 |
| Finger Wilhelm | górnik | 73 |
| Flegel Heinrich | mistrz rzeźny | 87 |
| Förster Paul | handlarz | 66 |
| Fröhlich Reinhold | nadleśniczy | 96 |
| Gebauer Gustav | górnik | 92 |
| Gläser Wilhelm | górnik | 85 |
| Greulich Gustav | mistrz rzeźny | 54 |
| Güttler Moritz | tkacz | 78 |
| Hain Oskar | maglarz | 39 |
| Heider Heinrich | mistrz bednarski | 88 |
| Heinze Reinhold | właściciel majątku rolnego | 52 |
| Hentschel August | pomocnik dozorcy (strażnika) | 84 |
| Herbst Wilhelm | pracownik | 103 |
| Hermann Gustav | czeladnik rzeźny | 54 |
| Hieronimus Josef | tkacz | 62 |
| Holzbecher Heinrich | górnik | 90 |
| Kahl Ferdinand | tkacz domowy | 8 |
| Kalmus Reinhold | tkacz | 64 |
| Kalmus Wilhelm | piekarz | 81 |
| Kintzel Wilhelm | właściciel majątku rolnego | 53 |
| Kleinwächter Julius | handlarz | 13 |
| Kluge August | górnik | 20 |
| Kluge Gustav | palacz | 39 |
| Kluge Karl | górnik | 14 |
| Kluge Karl | górnik | 40 |
| Kluge Wilhelm | rolnik (gospodarz) | 20 |
| Kober Benedikt | mistrz szewski | 106 |
| Konrad Bruno | stolarz | 112 |
| Krause Albert | najemny pracownik rolny | 113 |
| Krause August | kołodziej (stelmach) | 107 |
| Krause Hermann | górnik | 97 |
| Krause Robert | górnik | 115 |
| Krause Wilhelm | górnik | 86 |
| Krebs Albert | najemny pracownik rolny | 47 |
| Krebs Heinrich | mistrz malarski | 26 |
| Krebs Karl | mistrz stolarski | 45 |
| Kriegel Wilhelm | najemny pracownik rolny | 48 |
| Kubez Josef | mistrz szewski | 36 |
| Künzel Heinrich | górnik | 75 |
| Lammer Josef | górnik | 72 |
| Lange Lina | pensjonat i Agentura Pocztowa | 27 |
| Lemmer Adolf | górnik – inwalida | 89 |
| Lorenz Robert | brygadzista | 4 |
| Ludwig Wilhelm | górnik | 12 |
| Müller Heinrich | malarz | 108 |
| Niepel Max | palacz | 79 |
| Opitz August | handlarz | 91 |
| Pänke August | właściciel gospodarstwa rolnego | 23 |
| Pfeiffer August | właściciel majątku rolnego | 57 |
| Pohl Heinrich | najemny pracownik rolny | 70 |
| Polak Otto | tkacz | 110 |
| Preusler Karl | zawiadowca stacji kolejowej | 49 |
| Reimann Hermann | górnik | 5 |
| Rose August | górnik | 34 |
| Rummler August | górnik | 114 |
| Rummler Friedrich | górnik | 9 |
| Rummler Paul | ekspedytor | 32 |
| Rummler Wilhelm | rozjemca (mediator) | 114 |
| Rüffer Gustav | górnik | 6 |
| Schenk Benno | właściciel fabryki | 64 |
| Schermann Robert | strażnik kopalni | 67 |
| Schier August | pracownik lasu | 100 |
| Schier Wilhelm | ogrodnik | 69 |
| Schiller August | kierownik restauracji | 116 |
| Schmidt Heinrich | właściciel majątku ziemskiego | 16 |
| Schmidt Julius | rolnik (gospodarz) | 80 |
| Scholz Gustav | najemny pracownik rolny | 63 |
| Scholz Paul | właściciel gospody | 106 |
| Schröter August | najemny pracownik rolny | 30 |
| Schulz Albert | nauczyciel | 68 |
| Schurm Gustav | chałupnik | 111 |
| Schurm Karl | właściciel domu | 76 |
| Stock O. | kierownik restauracji | 89 |
| Thamm Gotfried | mistrz szewski | 80 |
| Thurm Hermann | właściciel furmanki | 65 |
| Walter Heinrich | wlaściciel resztówki | 24 |
| WeißGustav | mistrz krawiecki | 109 |
| Wittwer Ignatz | mistrz piekarski | 33 |
| Wolf Heinrich | górnik | 35 |
Źródła:
1) Adreßbuch der Stadt und des Kreises Landeshut von 1911. Mit Plan von Landeshut und Plankarte, dritte vermehrte Auflage, Armin Werner‘s Buchdruckerei, Landeshut i. Schl., 1911, s. 213-215.
2) M. Staffa, Słownik Geografii Turystycznej Sudetów Tom 8 Kotlina Kamiennogórska. Wzgórza Bramy Lubawskiej. Zawory., Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1997, s. 255-258.
3) Landeshut und der Osten des Riesengebirges, Armin Werner‘s Buchdruckerei, Landeshut i. Schl., ok. 1906, s. 15-40.
Facebook Comments